فصل 1 علوم هشتم(مقاله)

بسم الله الرحمن الرحیم

اگر به اطراف خود نگاه کنید مواد گوناگونی را مشاهده می کنید.بعضی از این مواد از یک ماده و برخی دیگر از مواداز دو یا چند ماده تشکیل شده اند اما اکثر موادی که در اطراف ماست مخلوط هستند.

مواد خالص:   به موادی میگویند که از یک ماده تشکیل شده باشند مواد خالص ، جزئی از ماده همگن می‌باشند که ترکیب ثابت و خواص ذاتی تغییرناپذیر دارند. ماده خالص به دو صورت یافت می‌شود..

ماده ای است که تنها از یک جزء ساخته شده اند به عبارت دیگر ماده خالص ماده ای است که تنها از یک نوع عنصر و یا یک نوع ماده مرکب تشکیل شده است.

اکسیژن، گوگرد ، ئیدروژن و فسفر عنصر خالصند یعنی از مولکولهایی با اتمهای یکسان تشکیل شده اند و آب مقطر، کربن دی اکسید، الکل و نمک طعام مواد مرکب خالصند.

نکته:  مس فراوری شده یک ماده خالص است اما سنگ مس مخلوط است.

مواد مخلوط(ناخالص):  به موادی میگویند که از دو یا چند ماده دیگر تشکیل شده باشد مخلوط به معنی آمیخته شدن دو ماده یا همان شوریده می باشد. در شیمی، مخلوط کردن دو یا چند ماده مختلف که با یکدیگر ترکیب می شوند را مخلوط میگویند.

 

ماده ای است که از در هم آمیختن دو یا چند ماده حاصل می شود به شرطی که هر ماده ویژگی های خود را حفظ کند.

آب نمک، خاک باغچه ، سالاد، شربت خاک شیر، هوا ، شیشه، انواع آلیاژها و ... نمونه هایی از مخلوط هستند.

تعریف مخلوط به صورت علمی تر:

مخلوط به معنی آمیخته شدن دو ماده یا همان شوریده می باشد. در شیمی، مخلوط کردن دو یا چند ماده مختلف که با یکدیگر ترکیب می شوند را مخلوط می گویند، اما نه آنگونه که ترکیب شیمیایی بوجود آمده باشد.مخلوط اشاره ای است به ترکیب فیزیکی دو یا چند ماده که هویتشان (هرچند به سختی قابل تشخیص می باشد) باقی‌مانده است.

 

ویژگی مخلوط

مخلوط، محصول ترکیبات فیزیکی و یا ترکیب مواد شیمیایی است به گونه ای که بعد از مرحله ترکیب عناصر، ترکیبات شیمیایی یا فیزیکی به تغییرات شیمیایی دیگر تبدبل نمی‌شوند و خواص اولیه خود را حفظ می کنند. به رغم تغییر نکردن خاصیت شیمیایی این ساختار، ممکن است از لحاظ فیزیکی تغییر کند، از جمله این تغییرات می توان تغییر خاصیت نقطه ذوب مواد را نام برد..

ناخالصی:

             ماده خالص در طبیعت کمیاب است و به همراه هر ماده مقداری مواد دیگر وجود دارد به این مواد همراه ناخالصی گفته می شود.در بیشتر مواقع سعی می شود درجه خلوص مواد را بالا ببرند اما گاهی ناخالصی های همراه مواد سبب بهبود ویژگی ها و افزایش استحکام مواد می شود: مثلا با افزودن ناخالصی به فلزات آلیاژ یا همجوشه ساخته می شود که از نظر استحکام و دوام مطلوب تر است

 

ماده همگن

بخش مشخصی از ماده که تمام آن ، از نظر ترکیب و خواص ذاتی ، یکسان و یکنواخت باشد فاز نامیده می‌شود. اگر ماده‌ای دارای یک فاز باشد آن را ماده همگن می‌گویند. آهن نمک و محلول نمک در آب ، موادی همگن هستند. مخلوطهای همگن را محلول می‌نامند. در مخلوط همگن ، خواص ذاتی مخلوط به خواص ترکیب مخلوط وابسته است و با تغییر نسبتهای تشکیل دهنده مخلوط ، این خواص هم تغییر می‌کند.

ماده ناهمگن

ماده‌ای که بیش از یک فاز داشته باشد، ماده ناهمگن نامیده می‌شود. فازهای یک ماده ناهمگن حدود مرزی مشخصی دارند و به آسانی قابل تشخیص‌اند، ترکیب ثابتی ندارند و مخلوط هستند و هر فاز ، خواص مخصوص به خود را داراست. مانند مخلوطی از یخ و آب که از دو فاز جامد و مایع تشکیل شده است.

 

تعریفی از سوسپانسیون:

محلول سوسپانسیون ، محلول کلوئیدی است که در آن ذرات معلق جامد به صورت مولکولهای مجاز در یک مایع باشد. مانند آب گل آلود. محلول سوسپانسیون را "محلول تعلیقی" نیز می‌نامند.

مثال هایی از سوسپانسیون:

موادی مانند دوغ،آبلیمو و شربت خاکشیرو... دیگر.